Novo istraživanje pokazuje da je neverovatan mehanizam Antikitera stariji nego što se mislilo. Mehanizam je, zapravo, 1.800 godina ispred svog vremena, a ne 1.500.
Mehanizam je pronađen 1901. godine u olupini broda koji je potonuo u Egejskom moru oko 60 godine pre naše ere. Iako mu je poreklo nepoznato, može se koristiti za izračunavanje astronomskih kretanja, što ga čini svojevrsnom pretečom računara. Čuva se u atinskom Nacionalnom arheološkom muzeju.
Fina sofisticiranost uređaja čini ga misterioznim, jer je to najnapredniji uređaj za svoje doba, ali i za mnoge kasnije vekove. Iako su neki delovi izgubljeni nakon što je uređaj proveo toliko vremena na dnu mora, imao je 30 zupčanika. Antikitera mehanizam za mnoge predstavlja vrhunac tehnologije antičkog sveta i svega što je izgubljeno tokom srednjeg veka.
Da su uređaji poput ovog preživeli do današnjih dana, Kepleru bi možda bilo mnogo lakše da objasni orbite planeta. Iako oni koji su napravili ova uređaj verovatno nisu razumeli zašto Mesec usporava i ubrzava u svojoj orbiti, bili su vrlo svesni tog fenomena. Zapravo, mehanizam vrlo precizno pokazuje te promene u brzini. Mehanizam je trebalo da predviđa i pomračenja, zbog čega su naučnici proučavanjem mehanizma ustanovili da za osnovu svojih predviđanja ima kalendar koji počinje 205. godine pre naše ere.
Procene godine proizvodnje bazirale su se na godini kada je uređaj potonuo. Bio je uskladišten u kutiji, čiji natpis varira između 80. i 90. godine pre naše ere, ali način pisanja više se podudara s načinom pisanja između 100. i 150. godine pre naše ere.
Međutim, doktor Kristijan Karman sa argentinskog Univerziteta Kvilmes i doktor Džejms Evans s argentinskog Univerziteta Padžet Saund, veruju da su identifikovali pomračenje Sunca koje se odvijalo u 13. mesecu kalendara mehanizma. Ako je to tačno, početak rada mehanizma prebacuje se na maj, 205. godine pre naše ere.
Karmen i Evans dodaju: „Istražili smo neke mogućnosti za teoriju koja ističe pomračenje prema Saros brojčaniku i dokazuje da bi se aritmetička šema, slična vavilonskom stilu, a obuhvata jednačine središnjih i dnevnih brzina, slagala s upisanim danima na mehanizmu. Zaista, aritmetička šema za izračunavanje pomračenja Sunca slaže se s pronađenim dokazima na mehanizmu bolje nego trigonometrijski model.“
Iako je mehanizam mogao biti napravljen sa početnim datumom koji datira mnogo ranije od datuma konstrukcije, to bi smanjilo njegovu korisnost. Zbog preciznosti uređaja, greške bi se samo nakupljale, što bi smanjilo tačnost uređaja, a to nam govori da stvoritelji ovog uređaja početni datum nisu hteli da stave predaleko u prošlost.
Rasprave oko porekla uređaja često se fokusiraju na Arhimeda, ako ne kao izumitelja samog uređaja, onda kao naučnika čiji je rad inspirisao izumitelja uređaja. Međutim, novopronađeni vavilonski uticaji to osporavaju, usprkos tome što je početni datum stavljen samo sedam godina nakon njegovog ubistva.
(nationalgeographic)
